Na obszarach północno-wschodniej Polski stowarzyszenie uczestniczy w pracach badawczych nad ssakami i ptakami drapieżnymi, oraz inwentaryzuje rzadkie gatunki roślin i zwierząt. Prowadzi też kilka projektów (Puszcza Białowieska i Biebrza). Większość tych prac dotyczy jednak Puszczy Białowieskiej.

Zajmuje się też działalnością edukacyjną, zwłaszcza wśród młodzieży. Uczestniczy od roku 1994 w międzynarodowym projekcie "Monitoring of Raptors and Owls In Europe", gdzie prowadzi badania na największej ilości powierzchni badawczych (Puszcza Białowieska, Białowieża, Biebrza) z wszystkich krajowych instytucji. Członkowie stowarzyszenia są autorami wielu prac badawczych, map przyrodniczych, łącznie z opracowaniami z Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt. Ich prace (ekspertyzy) są m.in. wykorzystywane w opracowywaniu planów przyrody (np. przy tworzeniu obszarów NATURA 2000 - Puszcza Białowieska oraz parków narodowych).

Wszystkie prace, poza planowanymi projektami unijnymi [ochrona orlika (Puszcza Białowieska, Białowieża), ochrona lasów bagiennych i plan ochrony Puszczy Białowieskiej (Puszcza Białowieska, Białowieża)] są prowadzone przez stowarzyszenie na zasadzie wolontariatu, czyni nieodpłatnie. Podobnie zarząd stowarzyszenia, jak jego członkowie nie pobierają honorariów za swoją pracę i koordynację poszczególnych zadań.

Projekt: Prace na linii kolejowej nr 52 na odcinku Hajnówka - Zbucz

W ramach współpracy naszego stowarzyszenia z PKP wykonaliśmy dla spółki "Torpol" raport środowiskowy obejmujący odcinek Hajnówka-Zbucz. Raport miał na celu wycinkę krzewów i drzew na torowisku w okresie lęgowym ptaków, bowiem inwestor nie uwzględnił tego odcinka w planach ochroniarskich. Celem raportu było takie pokierowanie pracami aby przynieść jak najmniejszą szkodę dla środowiska, zwłaszcza awifauny. Opracowano najkorzystniejszy wariant określający wycinkę w okresie lęgowym ptaków obejmujący pas po 5 m od torowiska pozwalający wejść z maszynami. Po okresie lęgowym ptaków pas ten został poszerzony do 10 m. W przed pracami, a także w ich trakcie prowadzono stosowne inwentaryzacje ornitologiczne mające ocenić potencjalne szkody dla awifauny. Ponieważ wariant 5-cio metrowy był wykonany przed okresem lęgowym większości gatunków, ptaki które przyleciały z początkiem maja zasiedliły dalsze obszary, zwłaszcza stare pasy drzew oddalone o 30 - 50 m od torowiska. Tym samym straty w lęgach był bardzo znikome. Do ważniejszych było porzucenie gniazda myszołowa (Buteo buteo L.) w dolinie rzeczki Chwiszczej. Jak wspomniano, głównym celem tego opracowania jest charakterystyka flory, porastającej wyłączony z użytkowania nasyp kolejowy i torowisko (bez nasypu) na odcinku Hajnówka - Zbucz o szerokości 10 m.

Linie kolejowe stanowią dogodne miejsca do rozprzestrzeniania się pewnych gatunków roślin w wyniku rozsiewania się z okolicznych ekosystemów lub na skutek przypadkowego ich zawlekania z odległych ekosystemów podczas dawnego już transportu kolejowego. Zróżnicowana mozaika siedlisk na tere-nach kolejowych sprzyja zadomawianiu się roślin z różnych grup ekologicznych. Największą szansą na zadomowienie się na tych siedliskach mają jednak rośliny o szerokiej amplitudzie ekologicznej, a szczególnie siedlisk nasłonecznionych, suchych, o dużej sile rozmnażania się wegetatywnego i generatywnego, odpornych na skażenia i zaśmiecanie siedlisk (Kryszak i in., 2006; Święs, Majkut, 2006). Rozróżniono tu trzy strefy przylegające do torowiska: tereny zurbanizowane, (obszary zabudowane i nieużytki) pola, łąki i lasy.

Zrezygnowano z wykonania zdjęć fitosocjologicznych, bowiem przekracza to zakres raportu. Dokonano jedynie spisu "z marszu" występujących tu gatunku w okresie prowadzonych badań nad ornitofauną. Przynależność fitosocjologiczną gatunków określono wg Matuszkieicza (2001) Rozpoznane gatunki roślin zaklasyfikowano do 11 klas syntaksonomicznych.

Szczególną uwagą należy potraktować roślinność drzewiastą, czyli drzewa i krzewy będące biotopami lęgowymi ptaków, w części mająca być usunięta pod inwestycję kolejową. Na podstawie decyzji samorządowych opisano 1838 drzew i krzewów obliczając ich średni i maksymalny obwód w rozłożeniu na kilometraż torowiska obejmujący 10-cio metrowe pasy po obu stronach torowiska.

Roślinność drzewiasta jest w przeciętnym wieku 15-30 lat i reprezentuje głównie gatunki pionierskie, takie jak wierzby, osikę, brzozę, olszę oraz sosnę. Rozkład gatunkowy na torowisku jest różny w zależności od siedlisk biotycznych. Na terenach podmokłych, o większej naturalności, obserwuje się zróżnicowany skład gatunkowy, podobnie jak w przypadku roślinności zielnej. Natomiast obszary graniczące z użytkami rolnymi, zwłaszcza polami, są pozbawione drzew i krzewów lub występują one w szczątkowej postaci.

Do usunięcia zakwalifikowano krzewy i drzewa w wieku 10-40 lat; Wierzba sp. 777 szt., Osika 698 szt., Świerk 100 szt., Brzoza 81 szt.,Olsza 74 szt., Wiąz 42 szt., Sosna 28 szt., szt., Klon 27 szt., Dąb bezszypułkowy 6 szt. i Dąb czerwony 5 szt. W sumie jest to 1838 drzew i krzewów w ilości 10 gatunków.

Wycinka była koniecznością, bowiem przyznane środki na inwestycję w wysokości ponad 200 mln zł musiały być wykorzystane do połowy roku 2019. W przypadku rozpoczęcia prac jesienią, po okresie lęgowym, terminy nie byłyby dotrzymane i przepadłaby znaczna część tych środków. Jest to typowy przykład interesu społecznego, gdzie ważna inwestycja jest nadrzędna nad ochroną środowiska. Można powiedzieć, że w przypadku 3 gatunków ptaków wróblowatych (nie objętych ochroną unijną) strata jednego miejsca lęgowego wynosiła ok. 18 mln zł (220 mln : 12 gniazd). Należy tu dodać, że stowarzyszenie nie otrzymało wynagrodzenia za raport, a jedynie zwrot kosztów prac w wysokości 1400 zł. Pozostałą część otrzyma w naturze w postaci materiałów z rozbiórki, która zostanie wykorzystana na "Łąkach Górniańskich" do budowy infrastruktury turystycznej.

Projekt: Mapa Satelitarna - Puszcza Białowieska

Mapa Satelitarna - Puszcza Białowieskia, obejmująca aktualnie jej wschodnią część, jest projektem wewnętrznym, czyli realizowanym w ramach środków stowarzyszenia. Projekt rozpoczęto w roku 2004 nawiązując współpracę z amerykańską firmą Digital Globe. Pokładem, czyli mapą interaktywną jest wojskowa mapa topograficzna w skali 1:50 000 na której naniesiono 168 kwadratów. Każdy kwadrat przedstawia fragment mapy o obszarze 1.75 x 1.75 km (2600 pix). Puszcza Białowieska jest ukazana po stronie polskiej oraz po części po stronie białoruskiej

Każde zdjęcie satelitarne składa się z 9 zdigitalizowanych zdjęć satelitarnych które były wykonane w latach 2004-2006 przez satelity ICONOS i QUICBIRD. Rozdzielczość prezentowanych zdjęć nie przekracza 1 m w terenie. Na zdjęciach są widoczne pojedyncze domy, drzewa i krzewy. Widoczne są nawet pasy na drogach (np. Grodzisko). Swą rozdzielczością przekraczają nawet standartowe zdjęcia lotnicze Puszczy Białowieskiej i Białowieży. Zebrany materiał był też opracowywany w terenie (Puszcza Białowieska, Białowieża) celem ustalenia klucza fotointerpretacyjnego (legendy) oraz skalowania poszczególnych zdjęć.

Na zdjęcia naniesiono podstawową treść kartograficzną w postaci numeracji oddziałów leśnych, nazwy miejscowości i koloni, nazwy cieków oraz siatkę geograficzną z dokładnością do sekundy, która technicznie może być dalej dzielona. Skalę zdjęć ustalono na 1:3000. Zdjęcia wielkoskalowe(Puszcza Białowieska, Białowieża) o naturalnej wielkości (ok. 1:2000) stanowią niewielki odsetek zamieszczonych 168 zdjęć. W przypadku Białowieży podano nazwy ulic oraz lokalizację niektórych instytucji. Osobnym materiałem jest opracowana w roku 2005 mapa satelitarna oraz mapa roślinności Puszczy Białowieskiej obejmująca obszar całej Puszczy Białowieskiej. Prezentowane zdjęcia obejmują środkową część Puszczy Białowieskiej, tak polską jak i białoruską. Za zachodnią granicę należy przyjąć Skupowo. Dokładny zasięg poszczególnych zdjęć jest uwidoczniony na zmniejszonym podkładzie mapy topograficznej w skali 1:50 000 topograficznej. Prace nad mapą satelitarną - Puszcza Białowieska nadal trwają.

Projekt: Puszcza Białowieska - czynna ochrona ekosystemów bagiennych, lasów i dolin rzecznych

Czynna ochrona ekosystemów bagiennych (Puszcza Białowieska) ma na celu zachowanie i ochronę zbiorowisk roślinnych i zwierząt. Wydawać się może że, na przykładzie Białowieskiego Parku Narodowego, nic Puszczy Białowieskiej nie zagraża. Nic bardziej mylącego. Bez pomocy człowieka będzie powoli, naturalnie zamierać. Procesy te nie są widoczne w krótkim okresie czasu. Oddziałowują podstępnie, jak nowotwór. Puszcza Białowieska stara się bronić wykorzystując swe naturalne mechanizmy.

Zmnieniają one wpierw strukturę siedlisk leśnych Puszczy Białowieskiej, później zaś eliminują poszczególne gatunki flory i fauny, poczynając od tych najwrażliwszych, czyli tych które wyginęły już na zachodzie kraju i Europy. Pozostałe, rzadkie gatunki, zaczynają ginąć, co jest widoczne w osłabianiu poszczególnych populacji. Widzimy to dzisiaj obserwując spadek liczebności i zanikającą rozrodczość wielu gatunków zwierząt i roślin na obszarze Puszczy Białowieskiej i NE Polski.

Takim wskaźnikiem (bindykatorem) jakości środowiska są gatunki podatne na zmiany zachodzące w ich siedliskach, zwłaszcza w przypadku gatunków uzależniowych od wody (hydrofilnych). Tak więc w Puszczy Białowieskiej notuje się zanik tych gatunków. Notuje się tzw. grądowienie lasów bagiennych, które tracą swój charakter poprzez wkraczanie gatunków drzew i podszytu charakterystycznych dla grądów i borów (lasów świeżych). Maleją populacje rzadkich i ginących gatunków ptaków i roślin.

W przeciągu ostatnich 15 lat w Puszczy Białowieskiej gnieździ się mniej; bociana czarnego (o 65%), dzięcioła trójpalczastego (o 67%), dzięcioła białogrzbietego (o 55%), kropiatki (o 70%), zielonki (o 60%). W roku 2006 na 29 skontrolowanych gniazd orła krzykliwego (Puszcza Białowieska, Białowieża), odnotowano 26 pustych gniazd jedynie dwie pary wyprowadziły po jednym młodym ptaku (2 młode na 29 lęgów). Rok później wszystkie gniazda były bez lęgów. W przeciągu ostatnich 10-25 lat nie gnieżdżą się lub gnieżdżą się sporadycznie, w polskiej części Puszczy Białowieskiej takie gatunki ptaków jak: orzełek włochaty, błotniak stawowy, błotniak zbożowy, sowa błotna, głuszec, puchacz, pustułka, wodnik, dudek, kraska i inne, chocież występują jeszcze w innych regionach Podlasia.

Najważniejszym dzisiaj zadaniem w Puszczy Białowieskiej jest utrzymanie wysokiego poziomu wód gruntowych i spowolnienie odpływu wód powierzchniowych. Od wielu lat notuje się systematyczny spadek wód, czego konsekwencją jest osuszanie się siedlisk leśnych, zwłaszcza tych bagiennych. Praktycznie w środku sezonu wegetacyjnego już brakuje wody w lasach - Puszcza Białowieska zaczyna się dusić. Aby uwidocznić tem problem przygotowano 4-częściowy film: Puszcza Białowieska - ochrona lasów bagiennych, który znajduje się na prawym panelu obok.

Projekt: Puszcza Białowieska - czynna ochrona ptaków drapieżnych z uwzględnieniem orlika krzykliwego

Czynna ochrona orlika krzykliwego oraz innych gatunków ptaków drapieżnych i wodno-błotnych w Puszczy Białowieskiej jest realizowana od roku 2006. Aktualnie monitorujemy stan liczebny orlika krzykliwego (Puszcza Białowieska, Białowieża) oraz poziomy wód w zbiorowiskach roślinnych Puszczy Białowieskiej. Przygotowujemy także stosowną dokumentację do projektu w ramach Centrum Projektów Środowiskowych. Dokumentacja ta opiera się o nasze dane z Puszczy Białowieskiej. Wyprodukowaliśmy także film na cele dokumentacji. Projekt zakłada czynną ochronę 21 gatunków ptaków drapieżnych i wodno-błotnych stanowiących połowę (45%) awifauny Puszczy Białowieskiej objętej listą gatunków lęgowych z tzw. Dyrektywy ptasiej i wieloma konwencjami międzynarodowymi. Gatunkiem priorytetowym jest orlik krzykliwy, pozostałe to: trzmielojad; kania czarna i ruda; bielik; gadożer; błotniaki - stawowy, zbożowy, łąkowy; orlik grubodzioby; orzełek; drzemlik; puchacz; sowa błotna; bocian czarny i biały; derkacz; żuraw; batalion; dubelt i cietrzew w różnym stopniu zagrożone przed spadkiem liczebności.

Nadrzędnym celem projektu jest zahamowanie spadku bioróżnorodności na obszarach Puszczy Białowieskiej poprzez wzrost rozrodczości, dalej liczebności i powrót gatunków ptaków które wycofały się z obszarów Puszczy Białowieskiej lub też gnieżdżą się dzisiaj sporadycznie. Na podstawie zebranych danych (Puszcza Białowieska, Białowieża), określających występowanie gatunków objętych projektem, określiliśmy strategiczne żerowiska na których żeruje (lub żerowało) największa liczba gatunków i dalej par ptaków. Na 3210 ha żerowisk usytuowanych na terenach otwartych w Puszczy Białowieskiej i okolic, 1695 ha tworzą łąki, turzycowiska, trzcinowiska znajdujące się głównie w dolinach rzek. Planowane prace renaturalizacyjne mamy przeprowadzić w latach 2010-2012 na powierzchni 1125 ha łąk i 1400 ha obszarów leśnych (Puszcza Białowieska, Białowieża) (mała retencja), zaś w roku 2013 powtórzymy je na najważniejszych łąkowych żerowiskach obejmujących powierzchnię 630 ha (Puszcza Białowieska, Białowieża).

Prace renaturalizacyjne (ciecia krzewów, wykosy i mała retencja) będą prowadzone na podstawie opracowanego planu ochrony dolin rzecznych oraz raportu środowiskowego. Projekt został opracowany na podstawie naszych wieloletnich badań, raportu ochrony orlika krzykliwego w Puszczy Białowieskiej (Pugacewicz E. 2009) i wielu opracowań naukowych. W przypadku orlika krzykliwego wyprodukowaliśmy także film dokumentalny (DVD). Jest on dostępny pt. "Puszcza Białowieska - ochrona orlika krzykliwego" na lewym panelu obok.

Projekt: Górniańskie Łąki - edukacja ekologiczna

Jesienią 2015 r. dzięki projektowi dofinansowanemu w ramach Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich - Aktywizacja edukacji i turystyki przyrodniczej na "Górniańskich Łąkach" - uczestniczyliśmy w kompletnym remoncie wieży widokowej. Naprawiono też mostek prowadzący do wieży i postawiono nową tablicę informacyjną przy ścieżce rowerowej na Perejewie. Koszt dofinansowania wyniósł 2500 zł. Dzięki remontowi wieży została ona ponownie udostępniona, zwłaszcza dla młodzieży szkolnej.

Kluczowym elementem w projekcie Górniańskich Łąk (Puszcza Białowieska - jej otulina) było oddzielenie renaturalizowanych obszarów od łąk okolicznych rolników. Problem polegał na tym, że zalewając nasze tereny, zalane zostałyby tereny rolników z miejscowości Borek, którzy nie chcieli wówczas sprzedać swoich łąk. Tym samym zostaliśmy zmuszeni do oddzielenia tych terenów 300 metrowym wałem (przeciwpowodziowym). Dokumentację geodezyjną wykonał A.Domaszewicz, zaś prace techniczne wykonał D.Ochrymiuk i P.Orzechowski.

Uważaliśmy od samego początku, że Górniańskie Łąki winny spełniać dwa zadania: stworzyć bagienne i łąkowe siedliska jako miejsce rozrodu i odpoczynku zwierząt, w tym głównie ptaków oraz jako obszary (Puszcza Białowieska, Hajnówka) dla edukacji ekologicznej i turystyki przyrodniczej. A także jako tereny odpoczynku dla mieszkańców Hajnówki. Jako, że pierwszy, najważniejszy cel został osiągnięty, postanowiliśmy realizować pozostałe dwa cele wspólnie z Miastem Hajnówka, Starostwem Powiatowym w Hajnówce i Nadleśnictwem Hajnówka.

Tak więc w roku 2003 pozyskaliśmy środki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku, a także od Miasta Hajnówki i Starostwa Powiatowego i przy pomocy Nadleśnictwa Hajnówka wybudowaliśmy wieżę widokową z wiatą służącą do dzisiaj jako miejsce obserwacji ptaków oraz zajęć z ochrony przyrody dla młodzieży z okolicznych szkół.

Z końcem roku 2009 wydaliśmy folder o Górniańskich Łąkach, który jest tu dostępny w pliku pdf (poniżej). Stowarzyszenie nasze nieodpłatnie przygotowało jego projekt, zaś Burmistrz Miasta Hajnówki, pan Anatol Ochryciuk sfinansował jego druk. Będzie on pełnił rolę przewodnika edukacyjnego po Górniańskich Łąkach. Zawiera on informacje o historii, faunie i florze tego obszaru.

W roku 2010 łącznie z Miastem Hajnówka, Starostwem Powiatowym w Hajnówce i Nadleśnictwem Hajnówka planujemy prace remontowe (wieża widokowa, wiata, dziury po bobrach, koszenie) oraz budowę infrastruktury turystycznej. W ramach tej infrastruktury planujemy wykonać parking z miejscem wypoczynkowym (wiaty, ławy) oraz ścieżkę przyrodniczą. Obiekty te zostaną oznakowane tablicami informacyjnymi w 3 językach, bowiem coraz częściej Górniańskie Łąki odwiedzają turyści zagraniczni. Poza tym, Burmistrz Miasta Hajnówki odelegował 1 osobę z prac inwenterwencyjnych do prac na Górniańskich Łąkach.

Na Górniańskich Łąkach stwierdzono łącznie ponad 157 gatunków ptaków. Gnieździło się tu łącznie 93 gatunki, z czego corocznie spotyka się tu od 60 do 70 lęgowych gatunków (E.Pugacewicz) w zależności od warunków meteorologicznych, poziomu wody oraz dostępności pokarmu i miejsc gniazdowych. Występują tu ptaki charakterystyczne dla środowisk otwartych, półotwartych i leśnych, bagiennych, umiarkowanie wilgotnych i suchych oraz typowe dla nieużytków rolnych, pól uprawnych, łąk kośnych i pastwisk. Spotkamy tu gatunki lęgowe oraz nielęgowe, wykorzystujące te obszary jako tereny lęgowe i łowieckie. Spotkamy tu gatunki pospolite jak i rzadkie i ginące znajdujące się w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt oraz na innych europejskich listach ochrony zwierząt.

Projekt: Ochrona doliny rzeczki Leśnej w Hajnówce

Od czasu powstania miasta Hajnówki, stare, przedwojenne terpentynownie, pół wieku temu, zostały zastąpione przez zakłady suchej destylacji drewna. Od tego czasu rzeczka Leśna, która przepływa przez Puszczę Białowieską, jest zanieczyszczana. Nawet dzisiaj, mimo komunalnej oczyszczalni, Leśna jest okresowo zanieczyszczana przez powyższe zakłady (Gryf) oraz mleczarnię. Aktualnie nasze stowarzyszenie monitoruje zanieczyszczanie cieku współpracując z Urzędem Miasta Hajnówka. Współpraca ta ma na celu doprowadzenie zaprzestania zrzutów ścieków.

W celu ochrony doliny Leśnej nieodpłatnie wykonaliśmy stosowne opracowanie ekofizjograficzne. Opracowanie to dotyczy miejskiego odcinka doliny cieku Leśnej o długości 2,7 km i powierzchni ok. 54 ha, który wykazuje cechy terenu cennego przyrodniczo. Planowany jest objęciem ochrony w postaci tzw. użytku ekologicznego. Opisywany obszar spełnia te wymogi, które zostały nakreślone przez tzw. unijną dyrektywę ptasią oraz ustawy prawo ochrony środowiska i ustawy o ochronie przyrody.

Główną przesłanką wykonania opracowania jest polepszenie biotopów lęgowych i żerowiskowych dla ptaków poprzez renaturalizację polegającą na oczyszczeniu rz. Leśnej z zanieczyszczeń przemysłowych i komunalnych i wprowadzeniu rodzimej fauny płazów, gadów ryb i owadów oraz niektórych gatunków roślin na miejskim odcinku cieku. Do pośrednich przesłanek należy kontrolowane spiętrzenie cieku, budowa ścieżki przyrodniczej i udostępnienie tego terenu dla hajnowskiego społeczeństwa jako teren spacerów i edukacji ekologicznej.

Z przeprowadzonej inwentaryzacji awifaunistycznej w latach 2006-2008 wynika, że omawiany obszar jest miejscem występowania 92 gatunków ptaków. W tym 9 gatunków znajdujących się na liście Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt i 12 gatunków objętych ochroną tzw. unijnej dyrektywy ptasiej. Omawiany teren leży na granicy obszaru Natura 2000 Puszcza Białowieska (PLC 200004). Planuje się objęcie omawianych terenów programem renaturalizacji m.in. poprzez likwidację zanieczyszczeń rzeki Leśnej i poprawienie warunków hydrologicznych poprzez kontrolowane spiętrzenie wybranych odcinków cieku. Biorąc pod uwagę walory przyrodnicze doliny rz. Leśnej, a także fakt, że przebiega ona przez zachodnią część Puszczy Białowieskiej, tworząc obszerną zlewnię, należy objąć ją ochroną prze- kraczającą standartowe, administracyjne działania.

Projekt: Plan ochrony Górnej doliny Narwi i Bagna Wizna

Członkowie naszego stowarzyszenia prowadzą od ponad 30 lat badania i obserwacje na obszarach północno-wschodniej Polski. Szczególnym zainteresowaniem objeliśmy Dolinę Narwi. W ramach Koła Naukowego Przyrodników Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, w roku 1973, przeprowadziliśmy pierwsze badania tej pięknej rzeki (Domaszewicz, Lewartowski*).

W latach 80-tych, w ramach białowieskiej Pracowni Ochrony Przyrody Instytutu Badawczego Leśnictwa, (Zenon Lewartowski, Małgorzata Piotrowska i Eugeniusz Pugacewicz) prowadzono badania awifaunistyczne na obszarze bagiennej Doliny Narwi (Łapy - Choroszcz). Dzięki tym pracom powstał wpierw Narwiański Park Krajobrazowy , zaś w roku 1996 - Narwiański Park Narodowy.

W latach 90-tych, w ramach Północnopodlaskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków (PTOP) prowadzono badania awifaunistyczne (Artur Domaszewicz) Doliny Narwi koło Wizny (tzw. Pulwy) oraz na obszarach zmeliorowanych łąk k. Grądów Woniecko (Bagno Wizna). W roku 1993 zorganizowano tam międzynarodowy obóz naukowy (Artur Domaszewicz, Dariusz Ochrymiuk). Ten sam zespół pod kierownictwem Dariusza Ochrymiuka w latach 2005-2009 prowadził na szeroką skalę prace renaturalizacyjne Doliny Narwi na odcinku Choroszcz Pańki (otulina Narwiańskiego Parku Narodowego).

Znając problematykę związaną z narwiańskimi obszarami, zwłaszcza, tymi najcenniejszymi: Bagiennej Doliny Narwi (park narodowy), Bagna Wizna (obszary byłego kombinatu łąkarskiego) oraz Górnej Doliny Narwi wraz ze zbiornikiem Siemianówka, postanowiliśmy przystąpić do konkursu na opracowanie planów ochrony dla Bagna Wizna i Górnej Doliny Narwi.

Projekt: Instytut Teledetekcji PTOPP

Na podstawie Statutu PTOPP, zgodnie z wpisem do Krajowego Rejestru Sądowego (0000165666) - 73, 10E - Prace badawczo-rozwojowe w dziedzinie nauk leśnych i ochrony środowiska; 74, 12C - Działalność geodezyjna i kartograficzna w dniu 12 marca 2010 r. powołano Zakład Kartografii i Teledetekcji Satelitarnej PTOPP. Zgodnie z ustawą z dnia 30 kwietnia 2011 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. 2010 Nr 96 poz. 615; art. 2 ust. 9f i 11) i postanowieniami Uchwały PTOPP, Instytut Teledetekcji PTOPP stał się jednostką naukową.

Zadaniem powołanego Zakładu jest opracowywanie metod badawczych dostosowanych do określania zasobów środowiska przyrodniczego oraz ich zmian. Dane o stanie środowiska można obecnie stosunkowo łatwo pozyskiwać metodami fotogrametrii i teledetekcji. Rozwój starych, tradycyjnych metod pozyskiwania obrazów doprowadził do pełnego upowszechnienia takich produktów, jak fotografia satelitarna i wielkoskalowe oraz wysokorozdzielcze ortofotomapy czy opracowania tematyczne będące rezultatem różnorodnych przetworzeń danych pierwotnych. Zastosowania geomatyki w ochronie przyrody są ściśle powiązane z głównymi zadaniami realizowanymi przez instytucje państwowe oraz organizacje pozarządowe. Zarządzanie zasobami przyrody obejmuje wykonywanie inwentaryzacji przyrodniczych, monitoringu oraz gromadzenie informacji o środowisku, kontrolę oraz podejmowanie decyzji środowiskowych. W tym celu instytucje administracji państwowej oraz zarządzające obszarami chronionymi budują bazy danych oraz powiązane z nimi systemy informacyjne. Informowanie społeczeństwa o stanie przyrody oraz współpraca między instytucjami a organizacjami ekologicznymi i społeczeństwem obejmuje budowę internetowych portali środowiskowych, oferujących szeroki dostęp do danych o środowisku, włącznie z wizualizacjami mapowymi, lub co najmniej udostępnienie możliwości wyszukania danych o stanie środowiska w bazach danych administracji publicznej. Oprócz tego opracowywane są bazy danych tematycznych związanych ze stanem poszczególnych komponentów środowiska; bardzo często powstają one z inicjatywy instytutów badawczych lub organizacji pozarządowych.

Obecnie pracujemy na zdjęciach ze satelit QuickBird i Ikonos o rozdzielczościach 0,65 i 0,82 m. Właśnie w tych rozdzielczościach opracowano Mapę Satelitarną Puszczy Białowieskiej. W czerwcu 2014 r. DigitalGlobe otrzymał pozwolenie od US Department of Commerce na pozyskiwanie obrazów satelitarnych o wysokich rozdzielczościach. Dodatkowo, sześć miesięcy po usadowieniu satelity WorldView-3 na orbicie, DigitalGlobe otrzymał zezwolenie na sprzedaż obrazów satelitarnych o rozdzielczości od 25 cm do 1,0 m (panchromatyczne wielospektralne GSD). W dniu 25 lutego 2015 DigitalGlobe udostępniło do sprzedaży zdjęcia satelitarne o rozdzielczości 31cm z satelity WorldView-3.

Od marca 2015 r. opracowywane są klucze fotointerpretacyjne zobrazowań satelit QuickBird i Iconos na obszarze Puszczy Białowieskiej. Są one niezbędne do określania zasobów środowiska przyrodniczego oraz ich zmian na dużych powierzchniach. To tak jak legenda do mapy topograficznej. Celem podjętych prac badawczych obejmujących siedliska i gatunki, będzie analiza następujących wskaźników wartości przyrodniczej: dojrzałośći biocenoz; stopnia naturalności; stopienia wykształcenia biocenozy; okresu rozwoju biocenozy; potencjału rozwoju; zróżnicowania struktury siedliska; wewnętrznej spójność siedliska; stopienia izolacji i dystans pomiędzy siedliskami; rzadkość/unikalnośc/zagrożenie; poziom antropopresji.

Turystyka przyrodnicza jako edukacja przyrodnicza

Białowieska Pracownia Turystyki Przyrodniczej Polskiego Towarzystwa Ochrony Pierwotnej Przyrody (ptopp) powstałe w roku 2003 ma na celu promocję Podlasia, edukację ekologiczną, wykorzystanie przyrodniczych, kulturowych i krajoznawczych walorów takich terenów jak: Białowieża (Białowieski Park Narodowy), Puszcza Białowieska, Puszcza Knyszyńska, Puszcza Augustowska, Biebrza (Biebrzański Park Narodowy) i Narew (Narwiański Park Narodowy) dla osób lubiących ciszę i aktywny wypoczynek w dzikich ostojach lasów i bagien.

Nie ukrywamy, że w przeważającej części jest to działalność komercyjna mająca na celu wzmocnić działalność naszego stowarzyszenia (ptopp). Pozyskane w ten sposób środki przeznaczane są w całości na działalność statutową stowarzyszenia (ptopp). Odliczając koszty transportu, noclegów, wyżywienia, przewodników, tłumacza, stowarzyszenie (ptopp) ma dochód w wysokości 15-20%. Dochód ten wydatkowany jest na ochronę pierwotnej przyrody w ramach projektów ochrony fauny i flory oraz przywracania stanu pierwotnego zdegradowanym obszarom, zwłaszcza bagien i lasów bagiennych.

Władze stowarzyszenia (ptopp) jak i jego członkowie pracują nieodpłatnie na zasadzie wolontariatu, tym samym jego członkowie nie opłacają składek członkowskich jako jedyne stowarzyszenie w kraju. Towarzystwo (ptopp) nie generuje dochodów. Pozyskane środki z projektów i ekspertyz przyrodniczych w całości wydatkowane są na te działania.

^{Prawa niezastrzeżone - cytujcie autorów i naszą stronę www.bialowieza.org     Polskie Towarzystwo Ochrony Pierwotnej Przyrody 1997-2025}